Azken berriak

Urriaren 1a, adinekoen nazioarteko eguna. AMONA – ANAPEN – ANAPP – FP CC.OO – LACARRA ONEKA – PENTSIONISTAK MARTXAN – SASOIA – UJP UGT

Aurten, adinekoen eguna ospatzen dugu, krisi soziosanitario ikaragarri baten erdian. Krisi horrek ondorio la-rrienak eta hilgarrienak izan ditu adineko pertsonengan: Covid-19ko biktima guz-tiak oroitzen ditugu, bereziki, hil diren adin handiko pertsonak, horietako asko, beren etxeetan, ospitaleetan eta egoitza-zentroetan, erabateko bakardadean.

 

Pandemia horrek Zaharren Egoitzetan eta Zentroetan izan duen eragin izu

garriak kolokan jarri du iritzi publikoa, mesfidantza-tarte handia zabaldu baitu egoitza-eredu horretan. Egoitzetan hildako pertsonen ehuneko handiena (%80) duen Estatuko laugarren erkidegoa da Nafarroa. Gure osasuna ezin da enpresa pribatuen negozioaren menpe egon, eta are gutxiago putre-funtsen menpe. Egoit-za publikoetara joateko, diru publikoa zorrotz kontrolatu behar da. Hori dela eta, premiazko neurri zorrotzak eskatzen ditugu baliabide, ekipamendu eta segurta-sun-neurriei dagokienez, eta lan-baldintza duinak eskatzen ditugu soldatei, ratio egokiei, administrazioak kontrol eta ikuskaritza handiagoa izan dezan egoiliarrak zaintzeko baldintzei dagokienez.

 

Gure Osasun Sistemak imajinatu ezinezko pandemia bati egin behar izan dio

aurre, egia da, baina zenbait gabeziak, ondorio penagarriekin, begirada kritikoa eta premiazko aldaketak eskatzen dizkigute.

Osasun sistema publikoak egoitzetako osasun beharrak bete behar ditu. Lehen Mailako Arretaren baliabideek ezin izan diote aurre egin dagoen eskari izugarriari, eta pertsona asko beren kabuz utzi dituzte, bai zentroetan bai etxeetan. Baliabide

gehiago behar dira herritarrak joaten diren lehen osasun publikoko zerbitzuak eraginkortasunez erantzuteko. Gero eta beharrezkoagoa da etxez etxeko laguntza zerbitzua ere, bere etxeetan jendea hartzeko gai dena. Osasun Publikoaren Sistema indartzea eta Mendekotasunaren Legea ez hondatzea funtsezko baldintzak dira une kritiko hauetan.

 

Neurriez ari gara, eta baliabideez ari gara. Behar eta interes asko daude jokoan. Gure eskakizunek eta larrialdiek, adinekoek, erantzun egokia aurkitu behar dute Europako funtsak banatzeko

orduan. Gainera, diru-kutxa publikoetan dirusarrerak areagotu egin behar dira, gehien dutenek gehiago ordaintzen duten zerga-sistema progresiboago baten bidez, zerga-ihesa eta iruzurra zigortuz, kapitalari eta finantza-eragiketei tasak ezarriz eta sozietateen gaineko zerga ge-hitzea baztertu gabe. Osasun eta zahartzaro duinaz ari gara. Behar dugu eta merezi dugu.

 

Krisi honek jende helduaren bizit-zako alderdi asko hautsi ditu. Beldurrak eta bakardadeak gutako askoren eguneroko bizitza arintzen dute. Gure elkarte

eta klubek eta antzeko topaguneek ez digute jada ematen lehendik geneukan laguntza partekatua, jolas- eta kirol-jardueren aukera zabal horretan. Harrema-netarako formula eta gune seguru berriak asmatu beharko ditugu, eta, horretarako, hainbat erakunde beharko ditugu, adinekoen eta haien beharren arazoak kontuan har ditzaten. Gaur, inoiz baino gehiago, agerian utzi behar dugu bizitza duina, adinekoena ere garrantzitsua dela.

 

Gure belaunaldiak zortea izan du bideak irekitzeko, moldeak hausteko, bizit

za duin baten alde borrokatzeko, eskubide eta askatasunez. Hamarkada hauetan zehar, energia solidario asko sortu ditugu gure bizitzako esparru askotan, eta erreserbak ditugu gure gizartea bidezkoagoa eta oparoagoa izan dadin onena ematen jarraitzeko. Gaur, urriaren 1ean, gure bizitzak sortu dituen eta aurrera egiteko adorea ematen digun bizi-konpromiso hori berritu nahi dugu.

 

Eta Adinekoen Nazioarteko Egunean ez genuke jakinarazpen hau amai

tu nahi pentsiodunek pentsio publiko eta duinak bermatu behar dituen Pentsio Sistema Publikoaren alde egiten duten borroka gogoratu gabe.